Komen en gaan

Is het niet verbazend dat je het ene moment nog de planten de grond uit wilt kijken en dat ze het volgende moment alweer voorbij zijn?

Van groene spriet, naar knop, naar al bijna uitgebloeid. Het gaat snel als je druk bezig bent.
Of is dat gewoon een soort senioren moment wat ik gehad heb?
Ieder jaar weer hoor dat moment waarop ik me afvraag of ik niet wat meer tijd aan kijken had kunnen besteden. Maar dat is het voorjaar. Sterk verlangen gepaard aan opeens alles en veel en...

Maar de tuin wacht niet op mij en gaat gewoon door. Zelfs de Kiwi die zo te lijden heeft gehad onder de vorst heeft haar slapende knoppen ontvouwt en probeert opnieuw de wereld te veroveren.

De groente bedden vullen zich langzaam maar zeker meer met golvende lijnen. Soms onderbroken door hongerige mede bewoners van de tuin.
Ik heb me nu voor genomen om geen vaste planten meer in de beden te laten. In de Selderij die ik had laten staan waren de slakken ingetrokken. Van die dikke oranje glibbers en een soort weeïg transparante grijze. Zo is je met moeite voorgetrokken Kohlrabi snel op. Ook in de raapstelen zaten slakken maar doordat de plantjes klein zijn in verhouding en ik ervan oogst had ik die veel sneller te pakken.
Een volkstuin houden betekend dat je naast met planten bezig zijn vooral ook veel aan je menagerie moet doen. Dat is zo goed als gif vrij werkend lastig. Ondanks verhoogde bedden waar ze redelijk uit te houden zijn. Ook ik grijp naar de escargo op sommige momenten. Tja ieder zijn zwakte.

Voor wie scherpe ogen heeft ziet voor de rij bietjes een rijtje groene sprietjes komen. Dat niet in de nieuwe golfrichting van dit jaar maar de oude van vorig jaar.
Er komen toch zowaar de lente uitjes van vorig jaar in golf boven. Soms krijg je zomaar kadootjes. Dat hoort ook bij al het gemopper over slakken, ander ongedierte en zomaar omvallende planten.

Daar ik graag rondneus in grof afval heb ik soms nog andere meevallers.
Op de kade waar mijn atelier zit vond ik een scharnierende om-kisting van bouw materiaal. Dat wordt de basis van mijn nieuw te bouwen hot-bed. Nu moet ik even hard nadenken over de twee eenruiters die ik heb. De breedte van 80cm is perfect want dat is deze bak ook maar dan zijn de ramen 100 cm en de bak 120 cm Ik denk dat ik een soort puntdak constructie ga maken om toch maar veel zon te vangen. Ochtendzon van rechts en avondzon van links.

Het oude hot-bed heeft ondertussen wat rot in de planken en de ruit is gebroken. Wel gaat de oogst van 4 Jaargetijden sla nog wel even door. Telkens de onderste bladeren weg oogsten werkt perfect en het zal mij benieuwen hoe lang ik er uiteindelijk van kan eten. Nu al 5 weken elke zaterdag gemengde sla vind ik pure luxe. Mijn getemde planten zoals de daslook en de zuring zullen straks vervangen worden door andere sla ingrediënten maar deze sla is voorlopig nog onderdeel van het geheel.

Bovenstaande groene asperges staan dit jaar niet op het menu.
De planten zijn nu 6 jaar oud maar dat is niet de reden om niet te oogsten.
Er heerst een asperge kever plaag die elk jaar weer toeslaat en nu laat ik de planten zodat ze hopelijk aan kunnen sterken voor volgend jaar. De kevers zijn er ondertussen en ik heb zo mijn moorddadige momenten als ik met handschoenen aan de beesten afvang en fijn wrijf.
Het zijn goede ontsnappingskunstenaars maar hand eronder, van de tak tikken, opvangen en meteen hand dicht, naar een tegel ermee, hand schudden en leeg tikken en dan snel wrijven voor ze ontsnappen. Gery's jacht techniek. Als er straks eitjes zitten kan ik er weinig meer aan doen. Dan is de bestrijding met de hand erger dan de schade van de kevers. Probeer maar eens eitjes van een kwetsbaar aspergeblad te wrijven. Geen doen zonder het blad te vernietigen. Helaas geldt dat ook voor de rupsjes.

Naast al deze moord en doodslag doe ik ook goede dingen hoor. Zo zijn de tomaten in de kas gezet.

Afrikaantjes erbij tegen aaltjes en tot nog toe geen slak die ze op eet.
Ondertussen is de veldsla die in zaad schiet klaar om naar de compostbak te verplaatsen.
Achteraan links zitten daar twee snack komkommers tussen en de groenmassa rechts is een smeerwortel, voor de compostbak. Dan heb ik alle verstop plekken voor slakken weg en kan de kas meloen gaan planten.

Er is een gitzwart padje aangekomen in de kas. Kijken of die blijft en iets aan mijn mierenmassa wil doen.
Zo niet dan moet ik ze binnenkort weer pesten met koffiedik. Een mierenhoop in de kas is ongewenst onhandig omdat mieren soms overal inkruipen. Broekspijpen zijn een onaangenaam voorbeeld daarvan. Mouwen ook overigens. Oeps toch weer bestrijding.

Maar niet getreurd het gemiddelde van dit verhaal is toch dat ik blij ben met de tuin.
Op naar de volgende activiteit.

De kou gevoelige vruchtplanten kunnen naar de tuin.
De onkruiden in het pad moeten geschoffeld en in de bedden gewied.
De sperziebonen en de snijbonen kunnen gelegd.
Bezigheidstherapie.

Jammer

Soms heb je dagen dat het niet mee zit.
Op vrijdag bekeek ik mijn oude pruim en vond een tak met grijzig blad.
Nee he, het zal toch niet? Is dit loodglans?

De tak midden links is de pineut. Minder groen en met een ietwat grijzig uiterlijk. Het heeft wel iets van loodglans. Een ziekte die vaak de boom compleet nekt en die ook nog eens zo besmettelijk is dat alles aan de boom verbrand moet worden. De tak bloedt ook nog, dus... hoei.

Maar hoe zie je of je al tot in schoon hout zit met zagen.  Vooral als de hele boom ook nog eens van dit soort pakketjes heeft.

Een door de vorige eigenaar afgezaagde tak zit vol met Tonderzwam. Die zit met het mycelium door de hele boom en dat lijkt best wel veel op de sporen van Loodglans.
Maar goed in de tak zat op 20 cm van de stam geen ellende en bij de stam zat dan dus waarschijnlijk deze laatste.

Voordeel van de tak verwijderen is dat er nu meer plaats is onder de boom.

Het stoeltje kan weer gebruikt. Ach elluk nadeel hep nog steeds se voordeel.
De tak ligt fijngemaakt in de brand ton en wordt zodra het blad verdroogt verbrand voor de zekerheid.
Het gereedschap is grondig gereinigd en later, ietwat later gaat de hele kroon er af. Daar zit slechte bladgroei die er al was door de zwam. Tak sterfte noemen ze dat maar kroonsterfte is meer in de richting. Gelukkig is het nieuwe hout nog gezond.
Wat de pruimen gaan doen zal de toekomst vertellen. Er hangen er veel aan dus eerst oogst en dan zagen. Twee in plaats van 1 kroon tak. Zo heb je opeens meer werk dan gewenst.

En toen ik lekker lag uit te rusten van het werk werd ik nog plat gelopen ook. Maar dat was dan wel weer schattig. Nee Sjimmie ik heb geen lekkers in mijn vestzak.

Sjimmie is de buurkater of nikskater eigenlijk. Ondertussen voorzien van de bijnaam Sjimmie Freiherr von Eykelensteyn. Hij is zo vrij dat ie ook naar het nabijgelegen Hotel wandelt en aldaar de keuken bezoekt. Daarna gaat hij via de draaideur ook nog richting de kamers. De hotel eigenaren laten hem dan weer door de dierenambulance arresteren waarna zijn baasje een telefoontje krijgt om meneer daar op te halen. Hij mikt duidelijk op een abonnement bij de dierenambulance. Vrij en niet echt slim dus want nu zit meneer als de baas er niet is weer opgesloten tot ie snapt dat het hotel een verboden gebied is. Maar verder is het wel een lief beest hoor...

Koud He?

April doet wat ie wil en dat hebben we gemerkt.

Het begin van de maand was zo verleidelijk. Zon en prachtig weer, al was het wat aan de droge kant.
De tuin begint te bloeien en je denkt prachtig daar komt het aan. "Het" is dan natuurlijk het mooie weer.
De warmte en de lome dagen. Zo vroeg in het jaar wil het optimisme nog wel eens met me op de loop gaan.
Maar het ziet er dan ook al vroeg zo prachtig uit.
De eerste die gaat bloeien is de oude pruim niet lang daarna gevolgd door de oude peer. Alsof die bomen die al zo lang op het landje staan er ook net zoveel zin in hebben als ik de tuinier.

Er is zoveel belofte te zien dat ik in mijn hoofd het hele verhaal alvast invul.
Het fruit van de toekomst hangt al in mijn hoofd en ik proef in gedachte de eerste appel de bessen en de pruimen. Ga op zoek naar glazen potjes voor de jam die gemaakt zal worden, sla alvast geleisuiker in en kristal suiker. Geleisuiker voor aardbeien, gewone suiker voor de pruim die van zichzelf wel stollen wil.
Ondertussen probeer ik het fruit alvast aan de struiken en bomen te kijken.

Maar de lente bloemen zoals de tulpen en de viooltjes staan nog volop te bloeien dus ik zou beter moeten weten.

Terwijl de moestuin en haar omgeving de mythe hoog houdt komt dan opeens april om de hoek en zet de tuinier met beide benen op de grond.
Zag de uitlopende kiwi er eerst nog zo uit.

Na de ingreep van vadertje vorst, die nog niet zijn koffer gepakt heeft, was het beeld wel even anders. Ondanks goed inpakken met fleece.

Zelfs de verse uitloop van de druif die vaak toch wel wat hebben kan was niet ontsnapt.

Gelukkig hebben allebei nog leven. De druif meer dan de kiwi. Dan ben je wel blij dat de planten zodra ze weer gaan groeien dat heel hard kunnen. Misschien dat mijn plaatsje toch nog overgroeid wordt zodat er voldoende schaduw komt daar. Die schaduw verwacht ik nog steeds nodig te hebben als de zomer echt los barst over een paar maanden. Hitte met volle zon behoort niet tot mijn favoriete weersomstandigheden.

Maar niet getreurd.
De rabarber doet het goed.

De eerste jam en cake is gemaakt. Rabarber 750 gram met 750 gram geleisuiker en stemgember 3 bolletjes in stukjes. De rabarber fijngesneden met de gember stuk koken tot er nog genoeg brokjes zijn. De geleisuiker erbij en 4 minuten bubbelend koken. In potjes en de eerste drie potten staan klaar.
Manlief is een zoetekauw en zelf eet ik zo goed als geen jam. Dan mag de jam zoet zijn.
Vroeger, toen mijn moeder jam maakte deed ze ook veel suiker. Als je gewoon minder jam op je brood doet is dat net zo goed als halfwas jam in dikke laag. Soms zijn we met zijn allen te voorzichtig en leveren smaak in voor de slanke lijn. Dan kan je beter de sapjes en frisdranken vervangen door water. Al is wijn leuker misschien.

De moes van de toekomst groeit in plugjes alvast voor.
De methode met veel mulch is niet zo goed voor het directe zaaien. Slakken en bodem kou spelen dan de jonge plantjes parten. Maar op deze manier komt het ook goed. Dit is immers wat zoveel mensen al jaren lang doen. Charles Dowding uit het Verenigd Koninkrijk verteld hier al zo lang over. Ik heb nu dus zijn aantal bietjes gezaaid per plugje. Zien of zijn techniek ook hier het goed wil doen.

De bietjes groeien als kooltjes. Zouden ze straks een identiteits crisis krijgen? Hoe dan ook nu valt nog niet te oogsten.
De vier jaargetijden sla in de voorheen warme bak is wel op volle kracht aan het komen en heeft al aardig wat sla maaltijden gegeven samen met de daslook die onder de peer staat en de peterselie, selderie en kervel die de winter overleeft hebben. De zuring en de bieslook er nog bij en het is genieten van deze eerste complete eerste echte lente maaltijd van de tuin.

Wat april ook doet er is genoeg om mij gelukkig te prijzen.
Al blijf ik natuurlijk wel mopperen op vadertje vorst en met angst en beven naar het fruit kijken. Heeft dat het gered of blijkt het straks niets te worden.

Maak plaats, maak plaats.

Maart is zo'n maand waar ik altijd van denk laat maar komen. Lente kom maar.
En dan is maart opeens voorbij.
In het begin is het nog rustig, je gaat misschien nog op vakantie, lekker naar de sneeuw.
De echte winter nog even opzoeken en als je dan terug bent in Nederland is daar opeens het eerste echte lente gevoel omdat de planten gaan groeien. De Kornoelje krijgt haar eerste bloemen en er komt teer groen in de Meidoorn.
Op de tuin bloeit van alles en ik kijk en kijk en kijk.

witte Forsythia

Maarts viooltje

Narcis en wildpluk Speenkruid

Muurbloem

Helleborus Orientalis

En de echte lente bloeier die kennelijk toch lekker is want slakken vinden het fijn knabbelen. Ik vreesde nog even de eerste leliehaantjes kevers maar er is geen spoor te vinden verder behalve dan dat slijm...

Keizerskroon

Terwijl de lente zo steeds meer plek op eist en vadertje winter verder verdrijft komt er ook voor mij meer werk. Thuis zijn de tomaten voor gezaaid. De eerste directe zaai acties zijn gepleegd en er staan mini bietenplantjes in plugjes te groeien.

De eerste golven zijn getrokken in het bed. Vroege wortel, radijs en pastinaak zijn aan de grond toevertrouwd.

Omdat er dan verder, naast onkruid aan pakken, niet veel te doen is nog maar wat rond kijken en de ziel verzorgen.

De pruim, vermoedelijk een Kwets, gaat weer bloeien.

In het Hotbed groeit de 4 jaargetijden sla.

April is met rasse schreden genaderd en het drukke seizoen staat nu toch echt op de stoep.
Vind ik dat erg dat de winter rust plaats aan het maken is? Nee.
Niets zo rustgevend als je neus in de planten, je vingers in de grond en het geluid van de vogels in je oren. En druk zijn met simpelweg doen.
Op dit moment is een moestuin een echt stukje hemel op aarde.

Sprietjes

Het leven op de tuin begint wakker te worden. Overal komen de eerste sprietjes groen de grond uit.
De Daslook kijkt voorzichtig of het al tijd is om actief te worden.
Grappig om het verschil te zien met de daslook in Amsterdam Noord. Daar is ze al bijna oogstbaar.
Dat mag ook nu ze van de rode lijst is gehaald.
Het micro klimaat op mijn landje is duidelijk een stuk kouder.

De grote sneeuwklokjes bloeien terwijl de boeren sneeuwklokjes nog bezig zijn knop te maken.
Maar dat verschil ligt hem in het plantje en niet in de locatie.

Het speenkruid is boven en daarmee dus mijn eerste materiaal voor groene compost. Zolang ik de broedbollen eraf haal geeft dat geen problemen.
Overigens smaakt de combinatie speenkruid en daslook erg lekker in een lente kruidenboter.

Voor, bij het hekje gooi ik alle broed bolletjes neer en vreemd genoeg heb ik daar steeds minder speenkruid. Je zou haast denken dat het klopt dat je speenkruid met speenkruid kan bestrijden.
Echt weg hoeft dit onkruid van mij niet het is lekker en een ware nectar bar voor vroege hommels.

De sleutelbloem had ik eerst in de moesbedden maar nu heeft het een eigen plekje in de border gekregen en kan niet meer per ongeluk onder de compost en de mulch verdwijnen. Of de slakken het hier wel met rust laten is even een dingetje.
Er zijn best al veel slakken terwijl ik dacht dat de kou van december en januari ze wel zou afremmen.
Ook zij steken hun sprietjes op. Al ziet de tuinier dat dan liever niet zo massaal.

Hun sporen zijn vaak zo ergerlijk. Het kunnen incasseren van tegenslagen hoort bij tuinieren. Soms dan wil ik helemaal niet incasseren dan wil ik genieten. Als de eerste spriet daglelie al gemillimeterd wordt dan is de drang om naar gif te grijpen wel groot. Escar-Go heet minder erg te zijn voor de overige tuinbewoners ....

Nu maar hopen dat ze de eerste sprietjes sla plant in het hotbed niet vinden. Ik maak me, wat het erbij kunnen betreft, geen illusies. Slakken zijn ware Houdinies. Maar ze kunnen niet zo goed uit hun sprietjes kijken dus zien hopelijk niet dat er iets lekkers in deze bak begint te ontluiken.

Ander lekkers dat al een belofte voor de toekomst geeft is de rabarber. Ze ontvouwt zich gracieus.  Nog niet helemaal want deze plant weet kennelijk dat het nog niet echt tijd is voor volle groei.
Op mijn landje staan er twee vlak naast elkaar. Hooguit 60 cm ertussen. Dat ook hier kennelijk een verschil in klimaat zit is te zien aan de planten. Degene die de meeste schaduw krijgt is het grootst aan het groeien. Dit is het eerste jaar dat ik van deze grote jongens kan oogsten. Jonge rabarber moet eerst aanslaan. Nu is al te zien dat de stelen een omvang gaan krijgen die aanzienlijk meer is dan de naar de compost verwezen voorlopers uit het andere vaste moes bed.
Rabarber taart in ontwikkeling.

En, last but not least, nog een spriet maar dan een iets grotere variant. In de ruimacties bij de buren zijn al veel planten genekt maar ik zag nog een Forsythia struikje staan naast het witte elektra bakje. De boer vond dat, als ik gele bloemetjes in het voorjaar wil, ik het maar op mijn landje moest zetten. Hij had het plan om de frees erover te halen. Zo heb ik zomaar een grappig gratis struikje erbij dat straks ook nog een lage wind breker zal zijn. Helaas valt de kornoelje in het hek niet te redden.

Februari sprokkelmaand. Ik sprokkel hoop in de vorm van sprietjes. Terwijl de eerste planten ontwaken zit ik in de zon op het bankje en droom van de tuin die weer gaat komen.
Een volkstuin, veel werk maar je krijgt er wel wat voor terug.

Januari 2017

Januari, ja al bijna voorbij.
Je denkt in december nog: "Ach was het maar alvast januari dan zijn de dagen langer en kan je weer wat vrijer ademen want de verplichtingen zijn ook aanzienlijk minder." Tot het eind van januari er opeens is. Wat heb ik dan allemaal gedaan dat ik dat snelle gaan van de tijd niet eens doorgehad heb?

Het begon met mooi weer en kou en dan ga je natuurlijk aan de slag. Niets fijner dan nieuwe dingen bouwen en rondkijken op de tuin met een zonnetje om de botten op te warmen.

Daarna werd thuis het haardhout bezorgd en als je dat versleept hebt zijn er opeens extra hekjes voor de tuin. Ik hou van dat soort recyclen zonder moeite. Al moesten er wel weer paaltjes geslagen.
Gelukkig was toen de vorst de grond nog niet in. Zie foto, in de restruimte tussen de hekjes groeit een Tayberry en via de buurtuin een rode bes.

Zo blijft de boel veranderen zonder echt te veranderen. Knap hé? Vooral omdat vreemd genoeg de tuin nu optisch ruimer lijkt dan voorheen. Het zal het nieuwe van het hout wel zijn wat dat veroorzaakt.

In het begin van de maand was ik ook nog telkens opnieuw bezig met het legen van regentonnen. Het gieter doorloop systeem werkt prima en het water zakt nog steeds netjes weg door de houtsnippers en in de rattengang. De hoop is dat rat verhuist als zijn woning met enige regelmaat onder water gezet wordt. Nu het eind van de maand er is kan ik, gezien het weer, de truc herhalen.

Halverwege de maand was het koud maar wel prachtig. Overal romantische ijs naalden. Romantisch want schoonheid van kou is een idee en niet iets wat je lang wilt mee maken. Kou is en blijft niet lekker voor het lijf.
Ach vooruit nog wat ijzige plaatjes...

Grappig hoe de vorst dan weer verraad dat je nog werk te doen hebt omdat duidelijk niet alle resten van het bonen rek verwijderd zijn en zo blijkt dat januari eigenlijk helemaal geen stilzit maand is geweest en dat ze snel ging omdat er zoveel te doen was.

Gereedschap na reiniging.  Daarna nog in de olie zetten. De pergola is nu afgebouwd en enigszins rond voor stabiliteit. De druif en de kiwi mogen dus gaan groeien. Alhoewel. Nee dat is nog wat vroeg. De maand februari kan nog heel koud worden. Het is immers de maand van de meeste Elfstedentochten. Dan maar de planten controleren nu de vorst erover is gegaan. De kiwi zit nog goed ingepakt maar of een Cavolo nero kool tegen dit ijs geweld opkan? Zou de kool net zo zijn als onze boerenkool?

De plant heeft in ieder geval een prima imitatie gedaan van een cactus.

Dat we een nieuwe fase van het tuinieren in gaan is te merken. De eerste nieuwe groei is er al. Winterharde planten geven de indruk wel te willen beginnen en de dagen lengen.

Nog even en de eerste sla wordt in het Hotbed gezaaid en de tuinbonen direct in de grond eind februari. Tussentijds zal er nog wel regelmatig een ton geleegd moeten worden en als het warme in plaats van ijzige dagen worden dan begint het onkruid wieden weer en het oogsten van de eerste winterprei. Het nieuwe seizoen komt eraan.